INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Antoni Lasocki h. Dołęga  

 
 
Biogram został opublikowany w 1971 r. w XVI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Lasocki Antoni h. Dołęga (ok. 1727–1799), kasztelan gostyński, wojewoda ciechanowski. Syn Józefa (zob.) i Anny z Grabowskich, cześniczanki wieluńskiej (zm. 1772), posiadał miasto Brzeziny w woj. łęczyckim, kilka majątków w woj. rawskim (m. in. Chodaków, Gawłów, Konary, Żuków) oraz uzyskane po ojcu w r. 1757 starostwo grodzkie gostyńskie i od r. 1772 wójtostwo topolskie. W r. 1744 ojciec, klient radziwiłłowski, umieścił go w I regimencie pieszym buławy w. lit., szefostwa hetmana M. K. Radziwiłła. W r. 1754 był podczaszym gostyńskim. W l. 1754–5 L. odbywał podróże po wielu krajach Europy zachodniej. W r. 1764 posłował z ziemi gostyńskiej na sejm konwokacyjny, z ramienia którego wchodził do różnych komisji: do traktowania z ministrami dworu wiedeńskiego, do egzaminowania rachunków podskarbich, zbadania stanu krakowskich żup solnych oraz do interregalnej rady przy prymasie. Z woj. rawskim podpisał wybór Stanisława Poniatowskiego i jako poseł gostyński na sejm elekcyjny asystował przy zaprzysiężeniu pactów conventów przez króla, a na warszawskim sejmie grudniowym z ramienia ziemi gostyńskiej podpisał akta koronacji. W r. 1765 został szambelanem królewskim. Od 1 III 1765 r. do końca 1766 r. był członkiem Komisji Wojskowej Kor. Od Radomia i Baru trzymał się z daleka, dzięki czemu 15 II 1772 r. otrzymał kasztelanię gostyńską, ale w czasach konfederacji barskiej, zamieszkując w Warszawie, związał się z matadorami Rady Patriotycznej, a w drugiej połowie 1772 r. z bpem Antonim Ostrowskim i Adamem Ponińskim zwracał się do ambasadora rosyjskiego K. Salderna o obronę wolnej elekcji i innych swobód. Na sejmie rozbiorowym wszedł w skład delegacji sejmowej i został komisarzem do wytyczenia nowej granicy z Austrią. Był również członkiem komisji sądowej do rozpatrywania spraw o dobra jezuickie. Dostał w emfiteutyczne posiadanie starostwo teremeckie na Podolu.
Na sejmie w r. 1776 motywując to potrzebą zapobieżenia redukcji wojska poparł projekt podatków: papieru stemplowego i «tabaki», zastrzegając się, by ten ostatni nie był wydzierżawiany. Proponował też wprowadzenie leges sumptuariae. Na sejmie kandydował bezskutecznie do Rady Nieustającej. O konsyliarstwo zabiegał u króla również przed sejmem 1780 r. W r. n. otrzymał Order Św. Stanisława. Na sejmie 1784 r. kandydował do Rady Nieustającej, a następnie do Komisji Skarbu Kor., tak samo bezskutecznie. W r. 1789 został kawalerem Orderu Orła Białego, a zbliżywszy się już od wielu lat do króla, opowiedział się również za Konstytucją 3 maja. W r. 1791 został sędzią sejmowym z prowincji wielkopolskiej. T. r. doszło w dobrach łęczyckich L-ego do czasowego wstrzymania się chłopów od pełnienia powinności. Sprawa ta, wówczas dość głośna, była jakoby sprowokowana przez przeciwników Konstytucji 3 maja. L. trzymał się z daleka od poczynań targowickich i manifestował swe sympatie dla polityki dworu austriackiego. Jedynie na prośbę królewską objął na sejmie grodzieńskim 1793 r. funkcję deputata do konstytucji, a następnie, znowu na polecenie króla, został konsyliarzem przywróconej Rady Nieustającej oraz członkiem Departamentu Policji. Dn. 11 III 1794 r. otrzymał krzesło utworzonego na sejmie grodzieńskim województwa ciechanowskiego. W insurekcji kościuszkowskiej udziału nie brał. Zmarł w r. 1799.
Ożeniony z Teresą Laskowską, stolniczanką bielską, wdową po Marku Godlewskim, cześniku nurskim, dostał w posagu od wuja żony bpa Antoniego Ostrowskiego 150 000 złp., browar i magazyny w Warszawie. Pozostawił jedyną córkę Izabelę (1764–1852), poślubioną 17 V 1789 r. Michałowi Kleofasowi Ogińskiemu, podskarbiemu w. lit.

Estreicher; Boniecki; Katalog zabytków sztuki w Polsce, Red. J. Z. Łoziński, W. 1954; – Konopczyński W., Geneza i ustanowienie Rady Nieustającej, Kr. 1917 (pomylony z Rochem Lasockim); Korzon, Wewnętrzne dzieje; Rostworowski E., Legendy i fakty XVIII w., W. 1963; Zahorski A., Centralne instytucje policji w Polsce w dobie rozbiorów, W. 1959; – Diariusz sejmu… 1764, W. 1764 s. Ss, bb2; Diariusz sejmu… 1776, Wyd. A. Cieciszowski, W. 1776 s. 258–9, 459; Diariusz sejmu… 1780, Wyd. S. Badeni, W. 1780 s. 44; Diariusz sejmu… 1784, Wyd. M. Tukalski Nielubowicz, W. 1785 s. 25, 45; Elektorów poczet, Wyd. O. Pietruski, Lw. 1845; Kossakowska K., Listy…, Wyd. K. Waliszewski, P. 1883; Magier A., Estetyka miasta stołecznego Warszawy, Wr.–W.–Kr. 1963; Mémoires du roi Stanislas Auguste Poniatowski, Pet.–Leningrad 1914–24 I–II; Mowa Lasockiego kasztelana gostyńskiego na sesji sejmowej 9 X 1776, W. 1776; Płata wojska 1771, s. 58; Tajna korespondencja z Warszawy do Ignacego Potockiego 1792–1794, Oprac. M. Rymszyna i A. Zahorski, W. 1961; Trębicki A., O rewolucji 1794 r., Oprac. J. Kowecki, W. 1967; Vol. leg., VII 16, 50, 53, 93, 105–6, 129, 136, VIII 6, 8, 13, 20, 22, 28, 30, 38, 78, 156, 223, 227, 229, 243, 251, 374, 528, 584, IX 3, 9, 32, 48, 249, X; – AGAD: Arch. Radziwiłłowskie V nr 8233; B. Czart.: rkp. 670, 671.
                                                                                                                                                                                                                                Wacław Szczygielski

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

   
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 
 

Cyprian Godebski

1765 - 1809-04-19
poeta
 

Józef Maria Grassi

1757-04-22 - 1838-01-07
malarz
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Józef Karol Skrodzki

1787-03-19 - 1832-05-15
fizyk
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.